0-36 ay çocuk bilişsel gelişim, doğumdan itibaren bebeklerin zihinsel süreçlerini ve yeteneklerini kapsayan bir süreçtir. Bebekler ve küçük çocuklar için bilişsel gelişim, zihinsel süreçlerin ve yeteneklerin evrimiyle ilgilidir. Bu dönemde çocukların bilişsel gelişimi hızlı bir şekilde ilerler ve birçok temel yetenek gelişir. Bilişsel gelişimleri, çocukların dünyayı anlamalarını, problem çözmelerini, dil becerilerini geliştirmelerini ve yaratıcı düşünmelerini sağlar. Çocukların bilişsel gelişimlerini desteklemek için, çevrelerinde uygun uyarıcı ve zenginleştirilmiş bir ortam sağlamak önemlidir. İlk üç yıl boyunca, çocukların beyinleri çok hızlı bir şekilde büyür ve gelişir, bu da bilişsel becerilerinin temelini oluşturur. Bu dönemdeki bilişsel gelişimle ilgili bazı önemli aşamalar:
Duyusal Algı ve Farkındalık (0-6 Ay): Yenidoğan bebekler, dünyayı temel duyularıyla keşfederler. Görme, işitme, tat alma, dokunma ve koku alma duyuları aracılığıyla çevrelerini algılarlar. Yüz ifadelerini, sesleri ve hareketleri tanımaya başlarlar.
Nesne Sürekliliği ve Dikkat (6-12 Ay): Bu dönemde bebekler nesnelerin sürekliliğini anlamaya başlarlar. Örneğin, bir oyuncağı masanın altına gizleseniz bile hala orada olduğunu bilirler. Ayrıca dikkatlerini uzun süreli olarak bir noktaya odaklamaya başlarlar.
Kavrama ve Manipülasyon (12-24 Ay): Bebekler bu dönemde nesneleri kavramaya başlarlar. El-göz koordinasyonları gelişir ve nesneleri yakalayabilir, sallayabilir, itebilir ve çekebilirler. Basit problemleri çözmeye çalışırlar.
Dil Gelişimi ve Sözel Yetenekler (24-36 Ay): Dil becerileri hızla gelişir ve çocuklar birkaç kelimeyi veya kısa cümleleri kullanarak iletişim kurabilirler. Kelimeleri öğrenirken, nesneleri tanımlama ve kavramları anlama yetenekleri artar.
Hayal Gücü ve Oyun (24-36 Ay): Dramatik oyunlar oynamaktan hoşlanırlar ve hayalî arkadaşlar oluşturabilirler. Ayrıca, inşa etme, yaratma ve simgesel oyunlar yoluyla düşünme yetenekleri gelişir.
Ebeveynler ve bakıcılar, çocukların keşfetmeleri ve öğrenmeleri için fırsatlar yaratmalı ve onları desteklemelidir. Çocukların bilişsel gelişimlerini desteklemek için bazı önemli adımlar bulunmaktadır. Çocuklara çeşitli deneyimler sunarak, dünyayı keşfetmelerine ve öğrenmelerine izin vermeniz, oyunlar ve etkinlikler, çocukların problem çözme becerilerini, hayal güçlerini ve dikkatlerini geliştirmelerine destek verebilmeniz, çocuklara erken yaşlarda kitap okuyarak, dil gelişimlerini ve bilişsel becerilerini destekleyebilir, onlara sorular sormaya teşvik edip ve onların meraklarını keşfetmelerine yardımcı olmanız gibi yöntemler çocukların bilişsel gelişimlerini desteklemenin etkili yollarıdır. Bu nedenlerle, 0-36 ay arası dönemde çocukların bilişsel gelişimine odaklanmak büyük önem taşır. Sağlanan uygun destek ve uyarıcılar, çocukların sağlıklı ve başarılı bir bilişsel gelişim yaşamalarını sağlar ve gelecekteki öğrenme ve başarıları için sağlam bir temel oluşturur.